Oud-burgemeester Koen Schuiling wil hoofdcommissaris en hoofdofficier laten getuigen bij gerechtshof

2 uren geleden 1

De voor schennispleging veroordeelde oud-burgemeester van Groningen Koen Schuiling wil onder meer politie-hoofdcommissaris Martin Sitalsing en hoofdofficier van justitie Diederik Greive bij het gerechtshof oproepen als getuigen. Aanleiding daarvoor is de reconstructie die NRC in september publiceerde, een half jaar na de veroordeling van Schuiling. Uit die reconstructie, waar de hoofdcommissaris en de hoofdofficier aan meewerkten, bleek dat belangrijke informatie in het strafdossier ontbrak en dat vooroordelen over vermeend seksueel gedrag van de homoseksuele burgemeester een belangrijke rol speelden in de aanloop naar de veroordeling.

Bij het hof in Zwolle diende woensdagmiddag de regiezitting van het hoger beroep, na de veroordeling van Schuiling door de politierechter in maart dit jaar tot 250 euro boete wegens masturberen achter het stuur op de snelweg. Maanden voor die veroordeling zag Schuiling zich gedwongen vervroegd af te treden als burgemeester.

„Schuiling heeft geen eerlijk proces gehad, en kan dat ook niet meer krijgen”, zei advocaat Peter Koops aan het begin van de zitting. Bij een latere inhoudelijke behandeling zal Schuiling wel zelf het woord voeren, kondigde zijn advocaat aan.

Advocaat Koops wil ook de vrachtwagenchauffeur, die Schuiling op de snelweg achter het stuur zou hebben zien masturberen, als getuige oproepen. Daarnaast wil hij een in ooggetuigenverklaringen gespecialiseerde hoogleraar horen, die in NRC stelde dat de verklaring van de vrachtwagenchauffeur niet als doorslaggevend bewijs voor een veroordeling gebruikt had mogen worden. Hij wil ook de woordvoerder van Schuiling ten tijde van diens burgemeesterschap oproepen. Die zou meer duidelijkheid kunnen geven over het lekken van vertrouwelijke politie- en justitiestukken naar de pers voordat de zaak bij de rechter diende.

Lees ook

Groningse politici reageren op zaak oud-burgemeester Schuiling: ‘Wat een tunnelvisie bij politie en justitie’

Koen Schuiling, voormalig burgemeester van Groningen. Foto Kees van de Veen

Vooroordelen

„Tunnelvisie, het negeren van het medisch dossier, schending van de onschuldpresumptie en de angst om klassenjustitie verweten te worden”, concludeerde Koops over het handelen van politie en justitie. „Het gevolg is omgekeerde klassenjustitie. Schuiling is veroordeeld niet ondanks dat hij burgemeester was, maar hij burgemeester was.”

Volgens Koops heeft de reconstructie in NRC tal van nieuwe feiten aangetoond die het horen van de getuigen noodzakelijk maakt. Zo had hoofdcommissaris Sitalsing erkend dat hij een geheim rapport over Schuiling had laten maken. De hoofdcommissaris had ook gezegd dat hij al maanden vóór de vermeende masturbatiemelding vermoedde dat de homoseksuele burgemeester ’s avonds laat op een parkeerplaats „seksueel iets van bevrediging” had gezocht. Sitalsing zei niet te geloven in Schuilings uitleg dat hij pijn als gevolg van chronische medische klachten wegmasseerde, wat ten onrechte voor masturberen werd aangezien.

De hoofdofficier van justitie schreef nog voor de zaak onder de rechter was, dat Schuiling niet alleen een zedendelinquent was, maar bovendien mogelijk chantabel

Volgens Koops bepaalden die vooroordelen het gehele strafproces. Hij citeerde uit het politieverhoor van Schuiling, waarin agenten de burgmeester bij herhaling aanspoorden om toe te geven dat hij gemasturbeerd had. Koops: „Hoe suggestief en hoe ongepast, omdat Schuiling al had gezegd dat hij impotent was en zijn medicatie had getoond.”

De vooroordelen van de hoofdcommissaris werden volgens Koops versterkt door het handelen van hoofdofficier van justitie Greive. Hij schreef aan de commissaris van de koning, nog voordat de zaak onder de rechter was, dat Schuiling niet alleen een zedendelinquent was, maar bovendien mogelijk chantabel. Die conclusies van de hoofdofficier speelden een belangrijke rol bij het vervroegd opstappen van de burgemeester.

Volgens advocaat Koops moet het hof om al die redenen alsnog de strafzaak van tafel vegen door het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren. Gebeurt dat niet, dan wil hij met de getuigenverhoren aantonen dat Schuiling moet worden vrijgesproken.

Medisch beroepsgeheim

Wat het OM betreft wordt alleen de vrachtwagenchauffeur als getuige opgeroepen. De advocaat-generaal benadrukte ”dat het OM oog heeft voor het feit dat deze zaak voor de heer Schuiling pijnlijk is, met verstrekkende gevolgen”. Maar volgens de advocaat-generaal hebben de hoofdcommissaris en de hoofdofficier geen invloed gehad op de strafzaak, hooguit op de bestuurlijke afhandeling. En daar gaat het hoger beroep niet over. Zij verwierp de beschuldiging van de advocaat dat politie en OM ”doelbewust de onschuldpresumptie hebben geschonden”.

Tijdens de zitting woensdag kwamen nieuwe feiten op tafel die vragen opriepen. Zo bleek er toch een opname te bestaan van het gesprek met 112 waarin de vrachtwagenchauffeur vertelde dat hij iemand had zien masturberen op de snelweg. Die opname, of de uitwerking ervan, zit niet in het strafdossier. Voor het opvragen van die opname is toestemming nodig van de chauffeur – de 112-melding werd namelijk per ongeluk doorgeschakeld naar de ambulancemeldkamer in plaats van naar de politiemeldkamer, en valt daarom onder medisch beroepsgeheim. De chauffeur weigert toestemming te geven voor het vrijgeven van zijn melding, legde de advocaat-generaal uit: ”De chauffeur wil eigenlijk niks meer te maken hebben met de zaak.” Het is onduidelijk of dat medisch beroepsgeheim doorbroken kan en zal worden door het gerechtshof.

Dat blijkt wellicht op 14 januari, als het gerechtshof in een tussenvonnis bekend maakt wie als getuigen gehoord zullen worden.

Lees ook

De onwaarschijnlijke val van een burgemeester

Koen Schuiling (1959), burgemeester van Groningen van 2019 tot 2024.
De journalistieke principes van NRC
Lees het hele artikel