ISS-bemanning wisselt, lanceerbasis in Kazachstan bezwijkt

1 dag geleden 2

Een beeldverhaal van de recente wisseling van bemanning aan boord van het ISS. Die helaas niet geheel vlekkeloos verliep op de grond…

Ongeveer eens per half jaar wisselt de aanwezige bemanning van het ruimtestation ISS. Tegenwoordig ook via Amerikaanse commerciële bemanningscapsules Crew Dragon, maar nog steeds vaak via de beproefde Russische Sojoez. De rituele dans van lancering, aankomst, koppeling, overdracht van commando en vertrek is een hoogstaande routine in de ruimte.

Het vertrek begon zoals altijd. Op 27 november 2025 klom de driekoppige bemanning van Sojoez MS-28 aan boord van hun capsule voor een vlucht naar het ISS. De lancering vanaf Baikonur verliep voor de bemanning en de capsule vlekkeloos, en na een vlucht van enkele uren naderde het kleine ruimteschip het kolossale ruimtestation.

Een vol station vraagt om een ruimtedans

De bezettingsgraad van de docking ports (aanmeersluizen voor bezoekende vracht- of bemanningscapsules) van het ISS piekte uitzonderlijk, nadat op 27 november MS-28 aankwam. De capsule moest aanmeren bij de Rassvet-module, maar die toegang werd tijdelijk geblokkeerd door het bezoekende Cygnus XL-vrachtschip; men houdt liefst ruime marges voor aanmerende capsules. De oplossing kwam van de 17,6 meter lange Canadarm2 robotarm. Op 25 november werd de Cygnus zorgvuldig losgemaakt en zes dagen lang in de ‘greep’ van de arm gehouden, op voldoende veilige afstand tot de arriverende Sojoez MS-28 gehouden, waarna deze weer kon worden teruggeplaatst.

Nadat MS-28 veilig was gekoppeld, werd de Cygnus op 1 december teruggeplaatst op zijn oorspronkelijke plek. Hiermee was het record gevestigd: acht schepen – twee SpaceX Dragons, een Cygnus XL vrachtschip, een JAXA’s HTV-X1 vrachtcapsule, twee Sojoez bemanningscapsules en twee Progress vrachtcapsules – waren gelijktijdig gekoppeld aan het station. Deze vloot representeerde de volledige logistieke keten van het ISS, van bemanningstransport tot vracht en afvalverwerking.

Na het koppelen van MS-28 werd het luik geopend en de bemanning verwelkomd door de aanwezige expeditie 73 leden:

Het vertrek van ervaren ruimtereizigers

Terwijl het station vol stond, bereidde de oude bemanning van expeditie 73 zich voor op hun terugkeer. Op 7 december vond de symbolische wachtswisseling plaats: commandant Sergey Ryzhikov (Roscosmos) droeg het commando over aan NASA-astronaut Mike Fincke. Een dag later, op 8 december, stapten Ryzhikov, Jonny Kim en Alexey Zubritsky in hun Sojoez MS-27 capsule en ontkoppelden ze van het Prichal-module.

Hun afdaling verliep vlekkeloos. De capsule, waarin de driekoppige bemanning 245 dagen had doorgebracht, maakte een parachute- en raketondersteunde landing op de steppe van Kazachstan op 9 december om 10:03 uur lokale tijd. Kim, voor wie dit zijn eerste ruimtevlucht was, en zijn collega’s waren daarmee officieel terug op aarde.

Het vertrek en de geslaagde landing van expeditie 73 markeerde het definitieve begin van expeditie 74, onder leiding van commandant Fincke met zes andere bemanningsleden.

Hun missie zal uit talloze wetenschappelijke experimenten en regulier onderhoud aan het station bestaan en staat gepland tot juli 2026. Dan zullen zij naar verwachting worden afgelost door de bemanning van de Sojoez MS-29.

De schaduwzijde van een geslaagde lancering

Ondanks de vlekkeloze operaties in de ruimte, was er één onverwacht probleem op de grond. De succesvolle lancering van de Sojoez MS-28 op 27 november vanaf lanceerplatform 31/6 in Baikonur, Kazachstan, veroorzaakte aanzienlijke schade aan de infrastructuur. Kort na de lancering stortte een groot serviceplatform in de ‘vlamgeul’ onder het platform.

De schade, zichtbaar op de beelden hierboven, zet de planning voor toekomstige Russische missies naar het ISS in wachtstand. Het platform is namelijk het enige dat momenteel is uitgerust voor de bemande Sojoez- en Progress-vrachtmissies naar het ruimtestation. Roscosmos schatte dat de benodigde reparaties aan platform 31/6 minstens vier maanden zullen duren, wat al leidde tot de annulering van een geplande Progress-vrachtlancering en mogelijk verdere vertragingen voor volgende bemanningsexpedities. NASA reageerde vlak na dit nieuws al door de lancering van twee van SpaceX’ Cargo Dragon-vrachtschepen te vervroegen om de continuïteit van de bevoorrading te garanderen.

Slot

De geslaagde bemanningswissel en het daarmee gepaarde logistieke record laten de volwassenheid en veerkracht van de internationale ISS-samenwerking zien. Ook wanneer het station vol staat en de planning complex is, vinden wetenschap en onderhoud gewoon doorgaan. Het ongeluk in Baikonur herinnert er echter aan dat de toegangspoort tot de ruimte kwetsbaar blijft.

…

Lees het hele artikel