Vreemde krachten op aarde! Het corioluseffect | Short

Diederik legt uit dat er een kracht is die heel mysterieus is. En hoe dat komt.

Als je een groot kanon afvuurt gebeurt er iets opmerkelijks. Zelfs als je de wind wegdenkt raakt de kogel toch een beetje uit koers, op een heel voorspelbare manier. Artilleristen en marines overal ter wereld moeten daarmee rekening houden.

Coriolis

De verklaring daarvoor werd bijna twee eeuwen geleden al uitgewerkt door de Franse natuurkundige Gaspard-Gustave de Coriolis. In 1835 liet hij zien dat in een draaiend systeem zoals de aarde schijnkrachten opduiken. Alles wat over het aardoppervlak beweegt, lucht, water en ja, ook kogels, lijkt af te buigen: op het noordelijk halfrond naar rechts, op het zuidelijk halfrond naar links.

Daar is niets mysterieus aan. Terwijl de kogel onderweg is draait de aarde onder hem door. Schiet je over honderden kilometers dan levert dat een meetbare afwijking op. Die is zo goed te berekenen dat legers hem standaard meenemen in hun richttabellen.

Platte aarde

En daar worden platte-aarde-gelovigen een beetje zenuwachtig van. Het corioliseffect is namelijk alleen te begrijpen op een draaiende, bolvormige aarde. Het helpt zelfs verklaren waarom orkanen draaien zoals ze doen. Het is geen vrijblijvende theorie maar een dagelijks meetbaar stukje natuurkunde dat laat zien dat de aarde echt draait.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief! Ook elke dag vers het laatste wetenschapsnieuws in je inbox? Of elke week? Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief!