Australische regering overweegt strengere wapenwetten na aanslag Bondi Beach

„Medeleven alleen is niet meer genoeg”, zegt Josie Bolel (32). Ze heeft tranen in de ogen, een Davidster om haar hals. Haar tranen zijn niet alleen van verdriet. „Ik ben zo kwaad. De afgelopen twee jaar hebben we gedaan alsof het niet zo erg was, alsof zoiets hier niet kon gebeuren. Nu het zover is, zegt iedereen sorry. Maar dat betekent niks. Het is een woord. We hebben actie nodig.”

Sydney ontwaakt deze maandagochtend uit een nachtmerrie. Een Chanoekaviering op het beroemde Bondi Beach strand in Sydney veranderde zondagavond in een bloedbad nadat twee schutters het vuur openden. Ruim duizend mensen waren naar Bondi Beach gekomen voor het Joodse lichtjesfeest. Zeker zestien mensen zijn om het leven gekomen, waaronder een van de schutters.  

Al vanaf ’s ochtends vroeg verzamelen zich mensen zich in de buurt van het strand. Bondi Beach is nog steeds afgezet met linten. De lokale school blijft dicht. Veel mensen staan stil, leggen bloemen en staren voor zich uit. De berg bloemen groeit met de minuut.

Lees ook

Met de aanslag op Bondi Beach wordt de angst van Australische Joden bewaarheid

„Dit is een van de mooiste, meest populaire stranden in de wereld. En nu dit. Iedereen is er kapot van”, zegt Nicholas Goh (54). Samen met zijn partner woont hij op een steenworp afstand van de loopbrug waarvandaan de schutters in het rond schoten. „Minder dan een uur voor de aanval liep ik over de brug met mijn kind van anderhalf”, zegt Luise Goh (33). „Ik kom hier elke dag, het is de snelste weg naar de speeltuin. Het is onvoorstelbaar dat zoiets hier kan gebeuren.”

Vader en zoon

Inmiddels is meer bekend over de daders, die vader en zoon zijn. Naveed Akram (24) ligt zwaargewond in het ziekenhuis onder politietoezicht. Zijn 50-jarige vader Sajid Akram overleed ter plaatse na een schietgevecht met de politie. Hij kwam in 1998 naar Australië als student. Inmiddels had hij een verblijfsvergunning.

Zijn zoon Naveed Akram is in Australië geboren. In 2019 werd hij onderzocht door de Australische veiligheidsdienst vanwege vermoedelijke contacten met de Islamitische Staat. „Maar op dat moment was er geen aanleiding om te geloven dat hij betrokken was bij gewelddadigheden”, zei de Australische premier Anthony Albanese tijdens een persconferentie maandagmiddag lokale tijd.

Ook over de slachtoffers is meer bekend. Het jongste slachtoffer is een meisje van tien jaar oud, voor zover bekend is de oudste persoon die is overleden een man van 87 jaar. Ook is de naam bekend van de omgekomen rabbijn die het festival mede had georganiseerd. Eli Schlanger was 41 jaar oud en vader van vijf kinderen, waaronder een pasgeboren baby. Volgens de Joodse traditie worden slachtoffers mogelijk vandaag al begraven.

Lees ook

De boulevard bij Bondi Beach in Sydney lag bezaaid met kogels. ‘Er was heel veel bloed’

Alex Ryvchin, leider van de Joodse raad in Sydney, was goed bevriend met de rabbijn die om het leven is gekomen. „Dit verandert ons land op een fundamenteel niveau”, zegt Ryvchin. Hij heeft haast niet geslapen en is vroeg in de ochtend naar de plek des onheils gekomen.

Joodse gemeenschap

Zo’n 150.000 mensen identificeren zich als Joods in Australië, op een bevolking van zo’n 27 miljoen. Een grote Joodse gemeenschap is gevestigd in de oostelijke wijken aan het strand, waaronder Bondi Beach. Voor velen van hen komt de aanslag niet als een verrassing. Ook Ryvchin is niet verbaasd. In de afgelopen twee jaar zijn meerdere antisemitische incidenten geweest. Ook Ryvchin’s voormalige huis in Bondi werd afgelopen jaar beklad met antisemitische teksten. „Toch is het moeilijk te bevatten dat dit daadwerkelijk gebeurt. Onze grootste angst is werkelijkheid geworden”, zegt hij. 

Alex Ryvchin, leider van de Joodse raad in Sydney.

Foto Meike Wijers

Ryvchin’s organisatie heeft dit jaar zeker 1.600 anti-Joodse incidenten geregistreerd, drie keer zoveel als in elk jaar vóór de Hamas-aanval op 7 oktober 2023. In Sydney werd een kinderdagverblijf met brandbommen aangevallen en beklad met antisemitische graffiti. Eerder was er een aanval met brandbommen bij een synagoge in Melbourne.

De Franse Alban Baton woont een paar straten van het strand. De 23-jarige student is net tweeënhalve maand in Sydney. „Ik woon hier twee minuten vandaan, dit is mijn achtertuin. En nu voel ik me niet veilig in mijn eigen achtertuin”, zegt hij met tranen in de ogen. De gebeurtenissen wekken ook herinneringen op. „Dit doet me denken aan de aanslagen in Frankrijk tien jaar geleden, in Nice en Parijs”, zegt hij.

‘Steek een kaars aan’

In een toespraak riep premier Albanese de hele Australische gemeenschap op om zich solidair te tonen. „Het doel van terrorisme is om angst te zaaien in de gemeenschap. „Steek een kaars aan om 18.47 uur en zet het in je raam, om je steun te betuigen. We zijn sterker dan de lafaards die dit hebben gedaan.”

Opnieuw roemde de premier de lokale ‘held’ Ahmed Al Ahmed. In een video, die inmiddels viraal is gegaan, is te zien hoe de 43-jarige eigenaar van een tabakswinkel op een van de schutters afrent, zijn hoofd vastgrijpt en zijn geweer afpakt. Hij richt vervolgens het geweer op de schutter, die achteruit wegkruipt. Ondertussen wordt Al Ahmed beschoten door de andere schutter. Hij ligt in het ziekenhuis met verwondingen aan zijn arm en hand.

Premier Albanese wil het niet laten bij woorden alleen. „De regering zal alles doen wat nodig is, waaronder ook het invoeren van strengere wapenwetten”, zei Albanese. Sajid Akram had een wapenvergunning voor zes wapens, waarvan er enkele zijn gebruikt bij de aanslag. De politie heeft alle zes de wapens teruggevonden. „We overwegen een limiet op het aantal geweren dat iemand kan kopen. Ook moeten de vergunningen vaker gecheckt worden. Want mensen kunnen veranderen, radicaliseren.”

Voor Josie Bolel komen de politieke beloftes te laat. „Ik heb geen fatsoenlijk woord over voor onze regering”, zegt ze terwijl ze haar tranen verbijt. „Het is gewoon niet goed genoeg. Waarom duurde het vier uur voordat Albanese het een terroristische aanslag wilde noemen? Dit is een slechte grap.”