Klaver haalt uit: nu minderheidskabinet met VVD en zonder GL/PvdA is ’cruciale fout’

Klaver sprak donderdag na afloop van zijn gesprek met Buma op bitse wijze over welke boodschap hij de informateur heeft meegegeven. „Ik heb hem duidelijk gemaakt dat nu kiezen voor een minderheidskabinet een cruciale fout is. Het is het belonen van het blokkeergedrag van de VVD. Wat het land nu nodig heeft zijn doorbraken. Daarvoor is een meerderheidskabinet nodig en daarvoor zijn wij echt noodzakelijk”, klinkt het bijna wanhopig.

Klaver reageerde bijzonder kortaf op vragen. Stoom kwam nog net niet uit zijn oren. Of hij soms van Buma te horen had gekregen dat GL/PvdA in deze fase is afgevallen, wilde hij niet bevestigen. „Wat de heer Buma aan mij vertelt, daar kan ik niks over zeggen.”

Eerdmans: JA21 stapt niet in een kabinet zonder de VVD

Eerder op de dag kwam JA21-leider Joost Eerdmans al bij Buma over de vloer. Ook hij bood meer inzage in hoe hij in de wedstrijd zit. JA21 zal niet in een kabinet stappen zonder de VVD, was wat hij Buma wilde meegeven. Gisteren kwamen de kleinste partijen bij de CDA’er langs om te praten over de vorming van een nieuw kabinet. Vandaag is het de beurt aan de grootste fracties in de Tweede Kamer.

Een dikke maand na de verkiezingen is er nog maar weinig duidelijkheid over welke partijen met elkaar aan tafel zouden moeten schuiven om te praten over het vormen van een nieuw kabinet en welke koers deze coalitie dan moet gaan varen. Verkiezingswinnaar D66 zei in de campagne nog dat zijn partij naar rechts was opgeschoven, maar legt - nu het puntje bij paaltje komt - huiver aan de dag voor een van de meest logische opties: een centrumrechts kabinet van D66, VVD, CDA en JA21.

JA21-leider Eerdmans: ’handreiking pakken we op’

Als tussenfase bedacht verkenner Wouter Koolmees eerder dat D66 en CDA maar moesten gaan schrijven aan een opzetje voor kabinetsbeleid. Dat werkstuk is af. Zelf noemen ze het een ’handreiking’ naar alle partijen. „Die pakken wij op”, zei Eerdmans donderdagochtend bij aankomst bij Buma.

Eerdmans ziet wel nog verbeterpuntjes in het schrijfsel. Volgens hem hebben D66 en CDA iets op papier gezet waar zij als middenpartijen misschien dik tevreden over zijn, hij zou graag zien dat het naar rechts opschuift.

De voorkeursoptie van D66 is een middenkabinet van D66, VVD, GL/PvdA en CDA, maar de VVD blokkeert die optie door vast te houden aan hun besluit om niet in een kabinet te stappen met GL/PvdA.

VVD-leider Yesilgöz wil het liefst dat JA21 die plek inneemt. Eerdmans ziet dat helemaal zitten en zegt donderdag zelfs dat zijn partij niet zonder de VVD in een kabinet stapt.

Vrijage tussen VVD en JA21

Hoe stevig de vrijage tussen VVD en JA21 is, wordt misschien later vandaag duidelijk. Ook Yesilgöz komt namelijk bij Buma op de koffie, net als GL/PvdA en de PVV.

De vraag is wat partijen daadwerkelijk bij Buma op tafel leggen en welke conclusies de informateur daaruit trekt.

Ook een optie is het om een minderheidskabinet te vormen met D66 en CDA als motorblok en VVD of GL/PvdA die daar eventueel bij aanschuiven.

Niet warm van minderheidskabinet

De meeste kleine partijen die woensdag met de informateur spraken, zeggen niet warm te worden van zo’n minderheidskabinet. Ze leggen ook al punten op tafel die ze graag zouden willen binnenslepen mocht het toch die kant op gaan en de coalitie op zoek moet gaan naar constructieve partijen die bereid zijn om zo’n minderheidskabinet te gaan steunen.