Het is een zwaar jaar voor liefhebbers van tv-programma’s als ‘Binnenstebuiten’

Stel, je bent een boom. Zo’n mooie boom in een leuk bos. Wat voor boom je precies bent mag je zelf kiezen, dat maakt verder niet uit voor dit scenario. Je bent gewoon een boom en  je denkt bij jezelf: ik heb wel trek in wat koolstof. Hoe kom je daar dan aan? Simpel: je zoekt het op op het Wood Wide Web. Dat doe je met je wortels, want de draden van je wortels staan in nauw contact met allemaal schimmeldraden, die samen een heel fijn netwerk vormen in de grond. Dus jij geeft je bestelling door aan die schimmels, en die schimmels halen dan voor jou een mooie dosis karbon op. In ruil geef je ze iets terug dat je zelf wel kunt missen. Een beetje fosfor. Een beetje zout, allicht. Je bent de beroerdste niet.

Zonder Binnenstebuiten (KRO-NCRV) had ik misschien nooit kennisgenomen van het begrip ‘Wood Wide Web’, of geweten van de ruilhandel die onder mijn voeten plaatsvindt, of de moeite gedaan me te verplaatsen in een boom. (Voor de duidelijkheid: het boomscenario is afgerond, je bent nu helaas/gelukkig* weer een mens.) Zonder Binnenstebuiten had ik waarschijnlijk ook niet van het bestaan geweten van natuurgids Stef Beumer, die in de aflevering van woensdag werd geïntroduceerd als „Bomenkenner Stef” en alle bovenstaande wijsheden deelde met de kijker. En ik had nooit de vreugde ervaren van Bomenkenner Stef door een bos zien klossen, met een trotse veer in zijn groene hoedje, en hem van tijd tot tijd bewonderend naar de grond zien wijzen:

„Kijk, hier zien we geweldig mooie paarse zwammen.” „Kijk, hier hebben we hele mooie paddenstoelen.” „Kijk, hier zien we prachtig mooie schimmels die bezig zijn deze hele boom op te eten.” Een hele boom!

Je kunt heel vaak naar Binnenstebuiten kijken zonder het concept van het lifestyleprogramma precies te doorgronden. Een deel van de activiteiten speelt zich buiten af en een deel binnen, en het overkoepelende thema is ‘groen’ – meer samenhang dan dat heb je ook eigenlijk niet nodig. Terugkerende experts geven interieurs een make-over, planten zaadjes in moestuinen en geven lesjes kunst of architectuur, en soms duikt iemand als Stef op die je uitlegt hoe bomen communiceren via het WWW.

Iedereen die in beeld komt heeft het zichtbaar naar z’n zin. Je laat het allemaal op je afkomen en kijkt geïnteresseerd toe hoe een chef-kok aan het eind van de aflevering een ingewikkeld ogend gerecht presenteert dat jij schijnbaar ook kunt maken. „Ja”, zeg je met toenemend zelfvertrouwen en een magnetronmaaltijd op schoot. „Ik kan dat ook.”

Vanzelfsprekende aanwezigheid

Ik zou vrijwel elke dag een paar liefdevolle alinea’s over Binnenstebuiten kunnen schrijven. Het is het type programma dat zo trouw en frequent in de tv-gids staat dat het voelt als een vanzelfsprekende aanwezigheid in mijn leven. Ik kijk het niet altijd, maar als ik het kijk ben ik gelukkig. „Zou ik vaker moeten doen”, zeg ik dan tegen mezelf. En dat ik dat dan weer een week of anderhalf vergeet is niet erg, want daarna is het er nog steeds. Zo zou het altijd blijven gaan, nam ik aan. Maar binnenkort is Binnenstebuiten er niet meer. Samen met een heleboel andere namen, zowel kleine als grote, staat het programma op het schraplijstje van de NPO en verdwijnt het in 2017 in zijn huidige vorm van de buis. Geveld door bezuinigingen.

Lees ook

VPRO-programma ‘Zomergasten’ verdwijnt, EO schrapt genres wegens bezuinigingen

Dat besluit valt een paar maanden nadat RTL de stekker trok uit Eigen huis & tuin: lekker leven. Al met al is 2025 dus een rampjaar voor de lifestyleliefhebber. Die klampt zich nu vast aan het schrale aanbod dat overblijft, totdat ook daar godbetert de bijl in wordt gezet. Daar liggen ze dan, al die mooie programma’s. Ik stel me ze graag voor als bomen, omgevallen in het bos, met flinke zwammen erop. Die komen de voedingsstoffen terugnemen om ze te herverdelen via het Wood Wide Web. „Kijk”, zegt Bomenkenner Stef. „Wat een prachtige schimmels.” Dat vind ik nou een troostrijk idee.

*Doorhalen wat niet van toepassing is