Goed luisteren: de Afrikaanse leeuw heeft een bijbrul

Afrikaanse leeuwen staan bekend om hun imposante roooooooooaaaar. Maar die leeuwenbrul is lang niet zo eenduidig als gedacht, ontdekten Britse biologen van de universiteit van Exeter. Met kunstmatige intelligentie stelden ze vast dat de luidkeelse variant direct wordt gevolgd door een meer ingetogen ‘bijbrul’, die nooit eerder was opgemerkt. De hele brulsequentie bestaat zelfs uit vier onderdelen: de kreun, de luidkeelse brul, de bijbrul en de grom.

Leeuwen brullen om met soortgenoten te communiceren, bijvoorbeeld om hun territorium te verdedigen. Voor een mensenoor is het onderscheid tussen individuele brullen niet altijd makkelijk vast te stellen, maar dankzij steeds beter wordende computersoftware lukt dat wel.  

In het tijdschrift Ecology and Evolution beschrijven de biologen hoe ze tijdens veldwerk in Tanzania beeld- en geluidsopnames maakten van de leeuwen, zodat de juiste brul aan het juiste individu kon worden gekoppeld. Daarvoor plaatsten ze cameravallen en voorzagen ze vijf mannelijke leeuwen en drie leeuwinnen van een microfoon. Beide geslachten brullen, maar opmerkelijk genoeg deden alleen de mannetjes dat tijdens dit onderzoek – vermoedelijk omdat de leeuwinnen welpjes bij zich hadden, schrijven de biologen.

Vervolgens analyseerden ze de geluiden met behulp van een computeralgoritme. Zo stelden ze vast dat een brulsequentie niet alleen uit kreun, luidkeelse brul en grom bestaat maar dus ook uit de bijbrul. 
De biologen concluderen dat kunstmatige intelligentie beter dan mensen in staat is om op basis van geluid onderscheid te maken tussen individuele leeuwen. Dat zou, in hun ogen, natuurbescherming ten goede kunnen komen. Op de internationale rode lijst van bedreigde diersoorten staat de leeuw aangemerkt als ‘kwetsbaar’.

De ontdekking sluit mooi aan bij eerder bioakoestisch onderzoek naar andere carnivoren, waaronder gevlekte hyena’s: zij blijken veel complexer te lachen dan eerst werd gedacht. Overigens betekent de huidige studie niet dat leeuwen alléén maar kunnen brullen. De biologen onderstrepen dat de dieren daarnaast ook kunnen grommen, miauwen en blazen.