Buma wil met ultieme poging formatie redden, ziet nog geen ’werkbare meerderheid noch minderheid’

Afgaande op de gesprekken die Buma afgelopen dagen heeft gevoerd, ziet hij ’geen werkbare meerderheidscoalitie voor zich’ die kan rekenen op steun in de Tweede Kamer, zegt hij. Ook ’heb ik moeten vaststellen’ dat er onvoldoende steun is voor een minderheidsvariant, zegt Buma.

Daarmee wordt de puzzel om tot een nieuw kabinet te komen ingewikkeld, schetst de informateur. „Om die reden heb ik voor morgen, de fractievoorzitters van de vijf grootste partijen - met uitzondering van de PVV, want die heeft al aangegeven niet mee te willen doen - opnieuw uitgenodigd om samen te overleggen hoe wij verder gaan”, aldus Buma. „Alle posities zijn nog zoals in het begin”, schetst hij.

Schrijfsel van D66 en CDA levert nog geen doorbraak op

Dat er nu wel een schrijfsel ligt van D66 en CDA is één verandering, maar dat levert volgens de informateur nog geen nieuwe inzichten op. D66 heeft volgens Buma ’bezwaren’ tegen JA21, VVD wil niet met Gl/PvdA in een coalitie, GL/PvdA blokkeert een minderheidskabinet en Joost Eerdmans (JA21) heeft zich vastgeklonken aan de VVD, waardoor een alternatieve route (met D66, GL/PvdA, CDA, JA21 en CU) ook wordt afgesloten.

Daarom gaat Buma vrijdag een ultieme poging wagen om de vijf grootste partijen alsnog te laten bewegen.

Kans op minderheidskabinet aanvankelijk gegroeid

Zowel op woensdag als op donderdag liet Buma alle fractievoorzitters van de partijen in de Tweede Kamer bij zich langskomen in het Haagse formatiekwartier. De afdronk op donderdagmiddag was aanvankelijk juist dat de kansen voor een minderheidskabinet van D66, VVD en CDA flink waren gegroeid, nu steeds meer partijen aangeven wat ze wel en niet willen in de zoektocht naar een nieuw kabinet.

Jesse Klaver spreekt over ’cruciale fout’

GL/PvdA valt daarbij mogelijk buiten de boot, iets wat slecht valt bij partijleider Jesse Klaver. Hij heeft Buma laten weten dat hij het ’een cruciale fout’ zou vinden als D66 en CDA in een minderheidskabinet zouden stappen met de VVD.

Klaver: „Het is het belonen van het blokkeergedrag van de VVD, het is arrogantie van de macht. Wat het land nu nodig heeft zijn doorbraken. Daarvoor is een meerderheidskabinet nodig en daarvoor zijn wij echt noodzakelijk”, klonk het bijna wanhopig.

VVD-leider Yesilgöz wil nog steeds ’centrumrechts’

Eerder op de dag kwam JA21-leider Joost Eerdmans al bij Buma over de vloer. Ook hij bood meer inzage in hoe hij in de wedstrijd zit: zijn partij zal niet in een kabinet stappen zonder de VVD, was wat hij Buma wilde meegeven.

VVD-leider Dilan Yesilgöz ziet nog steeds het liefst een centrumrechts kabinet voor zich met JA21, geeft ze aan. Maar hardop zeggen dat de VVD niet zonder de partij van Eerdmans in een coalitie stapt, doet zij niet.

PVV-leider Geert Wilders heeft al aangegeven dat hij niets voelt voor samenwerking nu het D66 en CDA-schrijfsel op tafel ligt. „De ondergang van Nederland wordt hier getekend”, was zijn conclusie.